10-12 Ay Ruhsal ve Sosyal Gelişim
Bu aylarda bebeğiniz söyleyebildiğinden çok daha fazla sözcük anlar. Sizin dediklerinizi anlamaya başladığı gibi, tek aşamalı ve işaret etmeden söylediğiniz isteklerinizi de yerine getirebilmeye başlar. “Mama”, “baba” gibi bir-iki kelime söyleyebilir. Size ne istediğini hareketleriyle istemli olarak anlatabilir. Siz de bu dönemde dilinin gelişmesine destek olmak için neler olup bittiğini sözlü olarak anlatmaya devam edebilirsiniz. Örneğin “şimdi sütünü veriyorum, sonra da banyo yapacaksın” gibi. Onun davranışlarını ve tepkilerini de söze dökebilirsiniz; mesela oyuncağını ittiğinde, “oyuncağı itiyorsun, şimdi daha fazla oyun oynamak istemiyorsun sanırım” diyebilirsiniz. Bu hem aranızdaki iletişimin güçlenmesine hem de onun dil gelişimine destek olacaktır.
Bu aylardan itibaren bebeğiniz, siz uzaklaştığınızda ve sizi göremediğinde kaygı duyabilir. Ama göremediği bir kişinin yok olmadığını öğrenmesi de bu aylarda olacaktır. Bu gelişimini desteklemek için onunla ce-ee oyunu oynayabilirsiniz.
Bu aylarda bebeğiniz aynı şeyi tekrar tekrar yapmayı sever. Bir nesneyi alıp yere atar ve yeniden alıp yine atar. Bu onun deneme ve öğrenme çalışmalarındandır. Siz de onu bu yönde teşvik edebilirsiniz. Örneğin iki elinde tuttuğu iki kübü birbirine çarpıyorsa siz onları üst üste koymayı da gösterin. Nesnelerin nasıl çalıştığını anlaması için ona örnekler gösterin. Mesela bir çıngırağı salladığınızda ses çıktığını veya bir topu atabileceğini gösterin. Aynı şekilde hangi nesnenin ne işe yaradığını da gösterip anlatın, mesela “bu bir tarak, bununla böyle saçını tarayabiliriz” diye gösterebilirsiniz.
Yine bu aylarda bebeğiniz bir amaca yönelik hareketler yapabilmeye başlar. Örneğin sizin temiz bir bez aldığınızı gördüğünde emekleyerek ya da yuvarlanarak kaçmaya çalışabilir. Bu aynı zamanda belleğinin giderek daha iyi olduğunu, artık bezi tanıyıp birazdan altını açacağınızı bildiğini gösterir.
Duyularının gelişimini desteklemek için bir buz parçasına dokunmasını, buzun eriyişini izlemesini, bir kağıdı elinizde buruşturup ne olduğunu görmesini, pirinç ya da mercimek doldurduğunuz plastik bir şişeyi sallayarak sesini dinlemesini sağlayarak duyularının gelişimini destekleyebilirsiniz.
Artık daha özgürce hareket edebildikleri ve çok daha meraklı oldukları için bebeğinizin bulunduğu ortamı güvenli hale getirmeniz gerekecektir. Tehlikeli nesneleri ortadan kaldırdığınızda hem çocuğunuz güvenle oynar hem de siz sık sık “Hayır” demek zorunda kalmazsınız.
Unutmayın!
Unutmayın, her çocuk eşsizdir ve kendine özgü büyüme gelişme özellikleri gösterir. Her bebek tam olarak aynı zamanda aynı gelişimsel özellikleri kazanmaz. Prematüre bebekler de bu gelişmeleri aynı yaş grubundaki bebeklerden daha geç gösterirler. Bu nedenle bebeğinizi takip ederken yaşıtı olan bebeklerle kıyaslamayınız ve kendi gelişim çizgisine bağlı kalarak takip ediniz. Bebeğiniz bu aylarda beklenen gelişmeyi göstermediyse lütfen doktorunuzla konuşunuz.